Van bruisend Eeuwfeestpaleis … over vervallen Floraliënhal … naar een Urban Green House
samen met partner Toerisme Vlaanderen
Kuipke en S.M.A.K.
Eind 2023
Van bruisend Eeuwfeestpaleis…
1913, de 19de wereldtentoonstelling vindt plaats in Gent. Om zich voor te bereiden op dit groots evenement, heeft de stad een heus bouw- en herstelprogramma op poten gezet. Het Sint-Pietersstation wordt gebouwd om de verwachte toevloed aan mensen op te vangen. Historische gebouwen in het stadscentrum worden massaal gerestaureerd. Tussen het station en het historische centrum wordt het oude stadspark heraangelegd. Als pièce de resistance wordt centraal in dat Citadelpark, op de plaats waar vroeger de Hollandse citadel van Gent stond, een gebouwencluster neergepoot: het Eeuwfeestpaleis. Het wordt de allereerste MICE-infrastructuur van ons land. Bezoekers uit de hele wereld wonen er congressen en conferenties bij op de Wereldtentoonstelling. Het straalt grandeur, vernuft en ambitie uit.
De organisatoren van de wereldtentoonstelling kiezen in hun beeldvorming consequent voor historisch erfgoed en… voor bloemen. Een opvallende keuze, die moet worden gezien als een ‘tegenreactie’ op de industriële maatschappij, een ‘antigif’ tegen de vervuiling en een ‘verzachting’ voor het grauwe arbeidersleven en de vaak moeilijke leefomstandigheden.
De Gentse bloemenindustrie is op dat moment al decennia lang wereldtop. Ontstaan in 1774, wanneer de Gentse hovenier Frans Van Cassel besluit om buitenlandse planten naar Gent te halen om te beginnen kweken, groeide Gent in de 19de eeuw uit tot dé bloemenstad. De Gentse siertelers werden bekend om hun innovatie, hun uitmuntend vakmanschap en hun constante zoektocht naar perfectie. Zo bleef men volgehouden zoeken naar de veredeling van de azalea om de perfecte bloem te verkrijgen. Maar het is pas met de komst van de Wereldtentoonstelling dat ze internationaal helemaal doorbreken. De bloemenindustrie etaleerde voor de hele wereld haar kennen en kunnen in de expohal van het Eeuwfeestpaleis. Duizenden vierkante meters exporuimte, onder een unieke, verfijnde stalen dakstructuur temidden van een groene stadsoase: het is daar dat de Gentse Floraliën en haar Floraliënhal definitief een begrip worden.
… over vervallen Floraliënhal…
Na afloop van de Wereldtentoonstelling was het de bedoeling om het Eeuwfeestpaleis af te breken en opnieuw op te bouwen als stationshal in Congo -Kinshasa… Maar dat is nooit gebeurd.
Een eeuw later is het Eeuwfeestpaleis onherkenbaar veranderd. De geschiedenis heeft haar littekens nagelaten. De serre is eind de jaren ’20 omgebouwd tot de wielerpiste ’t Kuipke. Midden de jaren ’70 werd de oorspronkelijke inkom van het Eeuwfeestpaleis afgebroken en vervangen door een modernistisch congrescentrum, het ICC Gent. Op de oostelijke kop van het paleis verrees eind jaren ’90 het SMAK, een nieuw en succesvol mekka voor moderne Kunst – op een boogscheut van haar antipode, het Museum voor Schone Kunsten.
Het brutalistische gebouw van het ICC Gent werd opgezet als ‘Centrum voor Manifestatie en Congres’ met een polyvalente zaal met 1000 zitplaatsen voor concerten en congressen. Het moest eveneens het Flanders Trade Centrum en Cultuur Centrum huisvesten, en bood daarnaast permanente expositieruimten voor de ‘internationale jaarbeurs der Vlaanderen’ en, jawel, de Gentse Floraliën.
De drie gebouwen ’t Kuipke, het SMAK en Gent ICC, geraakten functioneel en ruimtelijk volledig van elkaar gescheiden. De imposante, maar lege en vanuit de drie gebouwen ontoegankelijke Floraliënhal, functioneerde als onzichtbare buffer en scheidingsruimte. Ze geraakte in verval, verloor haar iconische magneetfunctie en het contact met de bezoekers werd helemaal verbroken.
… naar een Urban Green House
De Floraliënhal wordt de komende jaren in haar oude glorie hersteld. Ze wordt gerenoveerd en opnieuw zichtbaar en toegankelijk gemaakt voor de congresbezoeker van Gent ICC. Ruimtelijk en functioneel wordt ze geïntegreerd in het gebouw en de werking van Gent ICC. Maar er worden vanuit de hal ook doorgangen en -zichten gemaakt naar ’t Kuipke, het SMAK en het omliggende Citadelpark. Zo zullen ook buurtbewoners, sportbeoefenaars, musealiefhebbers en vrijetijdstoeristen de hal intensief gebruiken. Die openheid zorgt ervoor dat de hal opnieuw het kloppende hart wordt van het congrescentrum, de velodroom, de musea, het park en de buurt. Gent ICC evolueert op die manier tot een Urban Green House, een groenstedelijke arena waar ideeën en mensen samenkomen – met de Floraliënhal als centrale ontmoetingsplaats:
Gent ICC wordt een ‘huis’: net zoals het Eeuwfeestpaleis in 1913 een bruisende plaats was waar iedereen welkom was, wordt Gent ICC een plek die warme gezelligheid uitstraalt, waar gastvrijheid voorop staat en waar je als congresbezoeker in de watten wordt gelegd. Geen koele zakelijkheid, maar wel een plek waar alle mogelijke toepassingen en voorzieningen voor congressen evident aanwezig zijn. We care, unconventionally yours!
“Urban Green House” als katalysator voor de stad Gent en haar kunstenkwartier
Gent ICC en haar “Urban Green House” omgeving zal in korte tijd uitgroeien tot één van de populairste plekken van Gent. We hanteren het principe van “localhood”: een lange termijnvisie die inclusieve co-creatie van een toekomstige bestemming ondersteunt en waar menselijke relaties centraal staan. Een toekomstige bestemming waar menselijke relaties centraal staan, want de Floraliënhal wordt:
de plaats waar er intensief gesport kan worden op een overdekte plaats en dit samen met de velodroom ‘t Kuipke.
de plaats waar cultuur nog meer tot haar recht komt en dit samen met het SMAK, het MSK en het kunstenkwartier.
de ontmoetingsplaats voor de buurt van het kunstenkwartier en de stad Gent
…
Maar bovenal wordt het een plek waar kennis wordt gedeeld in een state-of-the-art congrescentrum. Ingebed in het bijzondere academische weefsel van Gent, versterkt het “Urban Green House” de ambities van Gent om een wereldspeler te zijn op het vlak van biowetenschappen en biotechnologie, cultuur, materiaalwetenschappen en gezondheidszorg. Als kennis- en ontmoetingshub zullen ideeën, afkomstig uit alle uithoeken van de wereld, in Gent ICC met elkaar worden uitgewisseld in een weelderige groene omgeving. Net zoals het geval was bij het oorspronkelijke Eeuwfeestpaleis tijdens de Wereldtentoonstelling van 1913…